THÁNH GIUSE, NGƯỜI CHA KHIÊM TỐN

àng năm, Giáo Hội dành riêng tháng 3 để tôn kính Thánh Giu-se, người bạn trăm năm của Đức Trinh nữ Ma-ri-a và là dưỡng phụ của Chúa Giê-su. Thánh Giu-se được chọn làm quan thầy của Giáo Hội Hoàn vũ, cũng như của Giáo Hội Việt Nam và Giáo xứ Việt Nam Paris chúng ta. Thánh Giu-se cũng được rất nhiều người chọn làm thánh quan thầy của mình. Ngày thứ Ba 08/12/2020, dịp lễ trọng thể kính Đức Trinh Nữ Ma-ri-a Vô Nhiễm Nguyên Tội, ĐTC Phanxicô đã công bố một năm đặc biệt dành riêng để tôn kính Thánh Giu-se, bắt đầu từ ngày 08/12/2020 cho đến ngày 08/12/2021, nhân dịp kỷ niệm 150 năm tuyên bố Thánh Giu-se là Đấng Bảo trợ Giáo hội Hoàn vũ. Lòng tôn kính Thánh Giu-se trong tháng 3 cũng là dịp để chúng ta tìm hiểu hơn về đới sống thánh nhân và cố gắng sống niềm tin của chúng ta như ngài.

Kinh thánh không nói nhiều về thánh Giu-se. Trong Cựu Ước, có câu chuyện của tổ phụ Giu-se, con ông Gia-cóp. Vì lòng ganh tị khi thấy Giu-se được cha yêu thương hơn mình và nhất là sau khi nghe Giu-se thuật lại hai giấc mộng về bó lúa và các tinh tú, các anh của Giu-se muốn giết chết em mình. Nhưng cuối cùng, Giu-se được bán cho đoàn lái buôn Ma-di-an; họ đưa Giu-se xuống Ai-cập và bán Giu-se cho quan thái giám của vua Pha-ra-on. Về sau, Giu-se được lòng vua Pha-ra-on và trở thành một quan tể tướng cai quản toàn cõi Ai-cập, nhờ đó mà sau này, Giu-se đã cứu được gia đình khỏi nạn đói ở Ca-na-an (x. St 37,1-36)

Có những điểm tương đồng giữa tổ phụ Giu-se và thánh Giu-se : cả hai cùng tên Giuse (Giu-se có nghĩa là được Chúa làm cho tăng trưởng), thân phụ của cả hai đếu mang tên Gia-cóp, cả hai đều xuống Ai cập, cả hai đều được mạc khải trong giấc mộng, cả hai đều được mệnh danh là người liêm khiết, công chính, và cả hai đều được Thiên Chúa giao cho một trọng trách trong chương trinh cứu độ của Ngài. Dù hai người khác nhau, nhưng phải chăng tổ phụ Giu-se đã tiên báo khuôn mặt, vai trò và sứ mệnh của thánh Giu-se trong Tân Ước ?  

Trong Tân Ước, Thánh Giu-se được các Thánh sử để cập đến trong các đoạn văn như :

-     trong gia phả của Chúa Giê-su : "Gia-cóp sinh Giu-se, chồng của bà Ma-ri-a, bà là mẹ của Đức Giê-su cũng gọi là Đấng Ki-tô" hay khi dân chúng đặt câu hỏi về thân thế của Đức Giê-su : "Ông nầy không phải là con ông Giu-se đó sao ?" (Mt 1,16 – Lc 3,23-38 ; 4,22 – Ga 6,42)

-     trong các giấc mộng như khi được thiên sứ bảo Giu-se hãy nhận Ma-ri-a làm vợ và giải thích thai nhi trong lòng bà là do quyền năng Chúa Thánh Thần, hay sau đó, bảo Giu-se đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập để Hài Nhi không bị vua Hê-rô-đê giết hại, hoặc sau khi vua Hê-rô-đê băng hà thì thiên sứ lại báo mộng bảo Giu-se đem gia đình về lại quê cha đất tổ It-ra-en và định cư tại Na-gia-rét. (Mt 2,1-23)

-     trong câu chuyện Con Thiên Chúa giáng trần mà thánh sử Lu-ca đã ghi lại : từ khi Giu-se đi cùng Mẹ Ma-ri-a về Bê-lem để khai báo theo lệnh kiểm tra dân số cho đến lúc Đức Giêsu được sinh ra và sau đó, được cha mẹ dâng cho Thiên Chúa trong Đền thờ Giê-ru-sa-lem. (Lc 2,1-28)

-     trong câu chuyện Đức Giêsu về thăm lại Nagiarét và qua câu hỏi của dân chúng, nghề nghiệp của thánh Giu-se đã được tiết lộ : "Ông (Đức Giêsu) không phải là con bác thợ mộc sao ?" (Mt 13,55)

Thánh Giu-se đóng một vai trò quan trọng trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa vì ngài đã được Thiên Chúa chọn làm nghĩa phụ của Đức Giê-su, Con Thiên Chúa nhập thể. Là gia trưởng và với tinh thần trách nhiệm, ngài luôn chăm lo cho Đức Giêsu và Mẹ Maria. Điều ngạc nhiên là các thánh sử không ghi lại một lời nói nào của thánh Giu-se. Ngài là một con người thinh lặng, trầm tư, sống nội tâm cách cao độ để nhận ra thánh ý Thiên Chúa và thi hành trong tinh thần tín thác, vâng phục và mến yêu. Trong mọi biến cố của cuộc đời, và cách riêng trong các giấc mộng, ngài không hoài nghi thiên ý, chỉ âm thầm thi hành những gì thiên sứ phán bảo, không đắng đo, không thoái thác. Chính nhờ vào lòng vậng phục của thánh Giuse mà Đức Giê-su đã có một mái ấm gia đình để sinh sống và tăng trường, có được tình thương dạt dào của mẹ cha để nương tựa, có được những lời khuyên bảo dạy dỗ để rèn luyện nhân cách lẫn tâm linh đạo đức. Thánh sử Lu-ca đã tóm gọn trong một câu về thời thơ ấu của Chúa Giê-su : "Còn Đức Giê-su ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta." (Lu-ca 2,52). Nếu Đức Giê-su được như vậy, chắc hẳn cũng nhờ thánh Giu-se, với tư cách là gia trưởng đầy niềm tin và lòng mến yêu, luôn ý thức  và nhận đình để chu toàn nhiệm vụ mà Thiên Chúa giao phó.  

Theo tác giả Quang Huyền thuộc Dòng Phan-xi-cô, "điều đáng bàn hơn vẫn là cuộc sống khó nghèo tinh thần của thánh Giuse. Ngài đã chấp nhận từ bỏ tất cả những kế hoạch riêng tư của cuộc đời, để đi theo tiếng gọi của Thiên Chúa, hiến thân phục vụ chương trình cứu độ của Ngài. Giá trị của khó nghèo nơi cuộc đời thánh Giuse là vâng Ý Chúa, sẵn sàng quên mình vì Chúa và người khác qua sự sẻ chia cuộc sống, những ưu tư, những vui buồn với Mẹ Maria và Chúa Giêsu. Nhờ thế, Ngài trở nên người giàu có về niềm vui, niềm hạnh phúc. Đời sống khó nghèo của thánh Giuse thể hiện một đời sống khó nghèo triệt để của Tin Mừng mà Chúa Giêsu sẽ rao giảng : “Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì nước trời là của họ” (Mt 5,3).

Thánh Giuse, một người cha khiêm tốn đầy tinh thần trách nhiệm, biết nhận ra thiên ý qua giác mộng, luôn quên mình để sống theo ý Chúa trong cuộc sống hằng ngày. Chúng ta hãy noi gương ngài để biết tìm và thi hành thánh ý Chúa trong cuộc sống, biết chu toàn trách nhiệm trong tinh thần phó thác và yêu thương. Chúng ta cũng xin ngài hộ phù các gia đình và Cộng đoàn Giáo xứ chúng ta để chúng ta luôn sống an vui và cùng nhau tiến bước trên đường nên thánh.

Lm. Gilbert Nguyễn Kim Sang, csf